Słownik Liturgiczny
SLownik Liturgiczny
Akolita - przygotowuje ołtarz i dary ofiarne oraz pomaga w rozdawaniu Komunii Świętej i zanosi ją do chorych. Spełnia posługę liturgiczną, do której jest ustanawiany.
Alba - biała szata noszona przez kapłanów i ministrantów, długością sięga do kostek.
Ampułki - szklane lub metalowe naczynia do przechowywania wody i wina w czasie Mszy Świętej.
Aspersja - pokropienie zgromadzonych wiernych wodą święconą na początku Mszy św. niedzielnej, zamiast aktu pokuty.
Celebrans - kapłan, który przewodniczy zgromadzeniu liturgicznemu.
Cingulum - pasek, sznurek zakładany na albę w okolicach bioder.
Credo - wierzę - wyznanie wiary.
Custodia - małe naczynie, w którym przechowywana jest w tabernakulum hostia przeznaczona do wystawienia w monstrancji.
Dalmatyka - szata liturgiczna diakona.
Ewangeliarz - księga liturgiczna z tekstami Ewangelii. Wnosi się ją procesjonalnie i składa na ołtarzu. Z niej podczas Eucharystii czytana jest Ewangelia.
Exultet - hymn sławiący światło paschału, w którego blasku będzie obchodzona Wigilia Paschalna.
Homilia - objaśnienie treści czytań z Liturgii Słowa dokonywane przez kapłana bądź diakona. Podczas Mszy świętej. Homilia głoszona jest po Ewangelii.
Hostia - chleb przeznaczony do sprawowania Eucharystii.
Kadzielnica - (trybularz) umocowane na łańcuszkach, zamykane przykrywką naczynie z osadzoną wewnątrz metalową miską z rozżarzonym węglem drzewnym, na który sypie się kadzidło.
Kantor - kieruje śpiewem zgromadzonych wiernych, intonuje śpiewy. W razie braku psalmisty wykonuje też psalm responsoryjny.
Kolekta - 1. Modlitwa celebransa kończąca obrzędy wstępne Mszy świętej. 2. składka - zbiórka pieniędzy i innych darów w czasie Mszy Świętej.
Komża - biała szata sięgająca do kolan.
Korporał - lniane, kwadratowe płótno, na którym stoi kielich i patena z hostią podczas liturgii eucharystycznej oraz Najświętszy Sakrament, gdy jest przechowywany i wystawiany.
Krucyferariusz - ministrant, który na czele procesji niesie krzyż.
Księgi liturgiczne - zbiory tekstów stosowanych w liturgii.
Lekcjonarz - księga liturgiczna zawierająca czytania z Pisma Świętego dla liturgii mszalnej.
Lektor - wierny, któremu została udzielona posługa lub funkcja czytania podczas Mszy św. tekstów z Pisma Świętego, wyjąwszy Ewangelię. W przypadku braku psalmisty śpiewa on również psalm responsoryjny i może wypowiadać intencje w Modlitwie Powszechnej.
Łódka - naczynie na kadzidło.
Melchizedek - metalowy uchwyt w kształcie półksiężyca podtrzymujący hostię w monstrancji.
Ministrant - usługuje kapłanowi przy liturgii mszalnej. Ministranci są potrzebni do noszenia krzyża, akolitek, trybularza itp. Ministrare - (z łac.) znaczy służyć.
Modlitwa powszechna - ostatnia część Liturgii Słowa. Powinna zawierać prośby tematyczne związane z całą Liturgią Słowa Bożego.
Monstrancja - naczynie liturgiczne, w którym wystawiany jest do adoracji bądź procesji Najświętszy Sakrament.
Mszał ołtarzowy - zawiera stałe i zmienne modlitwy celebransa podczas Mszy św.
Nawikulariusz - ministrant niosący łódkę z kadzidłem.
Obmycie rąk - (lavabo) gest celebransa dokonywany podczas Mszy przed rozpoczęciem modlitwy Eucharystycznej.
Ołtarz - stół, na którym sprawowana jest Eucharystia.
Palka - kwadratowy kawałek usztywnionego płótna służący do nakrycia kielicha mszalnego.
Patena - naczynie na hostie.
Pater Noster - (Ojcze Nasz) Modlitwa Pańska.
Prefacja - pierwsza część modlitwy Eucharystycznej. Rozpoczyna się po modlitwie nad darami, a kończy się przed Święty. Prefacja podkreśla dziękczynienie jako główny motyw Modlitwy Eucharystycznej.
Przeistoczenie - przemiana chleba i wina w Ciało i Krew Chrystusa, dokonuje się podczas Eucharystii.
Psalm responsoryjny - element Liturgii Słowa. Jest wykonywany przez psalmistę z ambony po pierwszym czytaniu jako rodzaj refleksji nad przeczytanym tekstem.
Psalmista - (psałterzysta0 wykonuje psalm responsoryjny w czasie liturgii.
Pulpit - podstawka do ksiąg liturgicznych.
Puryfikaterz - białe płótno służące do oczyszczania naczyń liturgicznych.
Puszka - naczynie do przechowywania w tabernakulum Ciała Pańskiego.
Sedile - siedzenie dla kapłana, który przewodniczy Mszy św.
Szaty liturgiczne - oficjalny strój osób pełniących poszczególne funkcje w liturgii.
Tabernakulum - miejsce, w którym przechowywana jest Eucharystia.
Triduum - trzydniowy obchód, będący przygotowaniem do większej uroczystości lub wydarzeń kościelnych.
Trybularz - zob. kadzielnica
Turyferariusz - ministrant niosący kadzielnicę.